21 lat zespołu 5 Rano

Sierpniowy koncert urodzinowy zespołu 5 Rano wpisał się w kalendarz wakacyjnych imprez zarówno dla wypoczywających wczasowiczów, jak i przede wszystkim dla fanów i sympatyków zespołu. Całe miasteczko wypełnione było dwoma rodzajami ludzi – tymi z ręcznikami, wracającymi czy idącymi na SUP-a, kajak, rowerek wodny oraz ludźmi ubranymi w czarne koszulki ze skrzydłami. To zlot sympatyków zespołu, którego korzenie sięgają głównie Łagowa, sąsiedniego Sulęcina czy Zielonej Góry. I jak co roku, zespół przygotował specjalny program dla swoich najwierniejszych fanów, którzy przybędą do wakacyjnego kurortu z ciekawą historią, pośród malowniczych jezior Pojezierza Lubuskiego. Nie, Łagów nie zapłacił mi za reklamę, ale ta miejscowość jest naprawdę ładna – jak wiele takich miejsc w naszym kraju. Docenił to ze sceny także gość specjalny tego wieczoru.

Zanim nasi rockowi wykonawcy wyszli na scenę, Łukasz oddał ją młodzieży z hiphopowego składu BURAS – w końcu to język na tyle uniwersalny, że już nawet na szczeblu ministerialnym słychać cytaty z Paktofoniki 😉. Ale abstrahując – Łukasz Łyczkowski sam dołączył do składu, aby wspólnie zaśpiewać z nimi jeden utwór. W warstwie lirycznej można stwierdzić, że mają z muzyką 5 Rano wiele wspólnego. Najwidoczniej Łukasz Łyczkowski wyznaje filozofię Hilliego Kristala, założyciela legendarnego nowojorskiego klubu CBGB, którą w filmie o historii klubu wypowiadał wcielający się w rolę właściciela Alan Rickman: „Przecież ktoś ich musi wysłuchać!?”.

Wspomnianym gościem specjalnym był Maciej Balcar. Nie będę piał peanów na jego temat. A mógłbym. To artysta z intrygującą wizją swojej twórczości, w której dominuje domieszka blues-rocka, folku i bluegrassu, czyli muzyki amerykańskiego południa, dodatkowo wzbogaconej artrockowymi elementami – no przecież te improwizacje, harmonijki, skrzypce żywcem wyjęte z dokonań Eddiego Jobsona. Maciej Balcar pochodzi z Ostrowa Wielkopolskiego, ukończył architekturę na Politechnice Wrocławskiej, ale to muzyka była tym dominującym elementem artystycznym. I to bardzo oryginalna muzyka, połączona z interpretacją bliższą poezji śpiewanej. I tak lśni ta muzyczna gwiazda na firmamencie od 1997 r., która przez ostatnie 20 lat była także związana z polską legendą blues-rocka, czyli zespołem Dżem. A z tym Dżemem to jest jeszcze ciekawsze powiązanie – przez postać Indianera, którego zaprezentował w biograficznym filmie „Skazany na bluesa”.  Z filmu przeniósł się na scenę, aby śpiewać już razem z legendarnym zespołem. Mówi się, że ten film był trampoliną do kariery muzyka. Ale chyba bardziej jego bogata, muzyczna interpretacja twórczości pozostawionej po Ryśku Riedlu, a także własne utwory, które w mniejszym czy większym stopniu zapadają w pamięć. I z tymi kompozycjami zawitał w Łagowskim amfiteatrze.

Artyście towarzyszyli Bartek „Roju” Rojek, którego minimalistyczny, acz bardzo ciekawy zestaw perkusyjny – zdominowany przez cajón robiący praktycznie za stopę i tom-tomy; werbel, cowbell, darbukę, hi-hat i crash – obsługiwał z użyciem brushy i pałeczek. I to wystarczyło, aby stworzyć fenomenalny klimat, przy którym aż chciało się bujać. Bartek Miarka władał tymże wyjątkowym instrumentem dającym charakterystyczny, bluegrassowy dźwięk, czyli gitarą rezofoniczną marki Dobro (Dopyera Brothers). To bardzo ciekawy instrument. Kiedyś trafiłem na youtubowy klip Justine’a Johnsona, który pokazywał, co można z takiej gitary z czasów prohibicji wydobyć. A chodziło tu o prosty trick – aby w tamtych czasach, zanim podłączono gitary do prądu, tej jednej gitary miało być słychać bardziej. Miała być wybijającym się instrumentem w zespole. Skład zamykał kolejny gitarzysta, Łukasz Belcyr. Kiedy jednak Maciej skwitował, że musi być parytet, dosiadł się Łukasz Łyczkowski, z którym wykonali wspólnie utwór „Do przodu” z repertuaru Dżemu. Poza tym Maciej z zespołem zagrali m.in. „Partyzant”, „Za daleko”, „Czarno”, „Dean”, „Z tylu dróg”, „Patriota” czy „Wojna” z rewelacyjną improwizacją wplecioną w linię utworu. Na bis – w trakcie którego Maciej stwierdził, że jak sobie popływał, to było fajnie, ale na pewno tu wróci – zabrzmiało „Do kołyski”, czyli utwór skomponowany wspólnie z Jerzym Styczyńskim, ze słowami Macieja Balcara, z repertuaru zespołu Dżem.

No i w końcu przyszło na występ gwiazdy wieczoru. A i dosłownie można rzec – gwiazdy. Jeszcze przed występem hiphopowego składu muzycy otrzymali certyfikat nazwania imieniem zespołu „5 Rano” gwiazdy umiejscowionej w gwiazdozbiorze Skorpiona – a dokładniej Antaresa B (Alpha Scorpii B), czyli towarzysza najjaśniejszej gwiazdy Skorpiona, Antaresa A. 

Antares A (Alpha Scorpii A) to czerwony nadolbrzym o typie widmowym M1.5 Iab, około 700 razy większy od Słońca i świecący 60–70 tysięcy razy jaśniej. Jego towarzysz, Antares B, to znacznie gorętsza i mniejsza gwiazda – biało-niebieski podolbrzym lub karzeł o typie widmowym B2.5 V. Antares B świeci z jasnością absolutną około 5 tysięcy razy większą niż Słońce, ale w blasku swego olbrzymiego sąsiada wydaje się niemal niewidoczny gołym okiem. Patrząc na Antaresa, patrzy się jednocześnie na gwiazdę „5 Rano” – Antaresa B – która znajduje się w rejonie spektakularnej mgławicy Rho Ophiuchi. Od Antaresa A dzieli ją zaledwie około 2,5 sekundy kątowej, co sprawia, że do jej dostrzeżenia potrzebny jest teleskop o średnicy co najmniej 150 mm, przy bardzo dobrych warunkach obserwacyjnych. Układ znajduje się w odległości około 550 lat świetlnych od Ziemi, a same gwiazdy dzieli dystans około 524 jednostek astronomicznych – czyli mniej więcej 13 razy dalej niż Pluton krąży wokół Słońca. W praktyce, dla obserwatorów z Polski, Antares wznosi się w wakacje zaledwie kilkanaście stopni nad południowy horyzont i widoczny jest tylko przez krótki czas, kiedy Skorpion gości na letnim niebie. Zebrani uczestnicy nie musieli jednak ani wyjeżdżać na południe Europy, ani wyciągać precyzyjnych instrumentów optycznych, aby zobaczyć swoją gwiazdę – bo tego wieczoru „5 Rano” świeciło na scenie Łagowskiego amfiteatru. Chwilę po godzinie 21 i po głównej ceremonii z udziałem lokalnych władz zespół wkroczył na scenę w obstawie rycerzy Joannitów, aby dać swój popisowy zestaw wrażeń dla zgromadzonej publiczności.

Z głośników popłynęło „Intro” z albumu Korzenie, które przeszło w „Credo”. Powrót do pierwszej płyty nastąpił przy utworze „To ja”, po którym zaprezentowana została najnowsza kompozycja „Niepotrzebny”, przygotowywana do nadchodzącego wydawnictwa zespołu. „Klaun” to jedna z tych kompozycji, których często nie słychać na koncertach. „Żyję tak jak chcę” to kolejny numer planowany na nowy album, po czym zabrzmiał jeden z kamieni milowych w dorobku 5 Rano – „Do dna”. Do kolejnego utworu „Nie jest źle” muzyk zaprosił Agatę Hylińską, którą poznał w eliminacjach do The Voice of Poland – i ta przyjaźń trwa do dzisiaj, także pod postacią wspólnych występów. Do utworu „Korzenie” na scenę zaprosił Macieja Balcara, z którym występ Łukasz Łyczkowski określił jako spełnienie marzeń. Dalej już „Starzec”, „Chory”, „Nie wiem jak”, „Niepokonany”, „Posłaniec prawdy” – aby na bis zagrać jeszcze raz z Agatą oraz Marcinem Briegerem, byłym wokalistą zespołu Tabula Rasa, swój największy hit „To jest mój Rock & Roll”.

Tych 15 kompozycji wypełniło ponad dwugodzinny występ muzyków, który dodatkowo został oprawiony przez fanklub – czy to zimnymi ogniami do utworu „Nie wiem jak”, czy bańkami do „Korzenie”.
Dla ponad 2000 osób zebranych na widowni Łagowskiego amfiteatru był to kolejny, długo wyczekiwany wieczór – i na pewno nie będzie to ich ostatni przyjazd do tej urokliwej miejscowości między Zieloną Górą a Gorzowem.